Thống kê tại Đại học bang Pennsylvania cho thấy những người có thu nhập và trình độ học vấn cao gặp nhiều rắc rối hơn trong cuộc sống và ít hạnh phúc hơn số còn lại.

  Tiền và trình độ học vấn mang đến rất nhiều lợi thế trong cuộc sống, và các nghiên cứu từ lâu đã cho thấy những người có các lợi thế ấy có cuộc sống lành mạnh hơn, sống lâu hơn và có công việc ổn định, ít nhàm chán hơn. Nhưng cũng chính họ, theo một nghiên cứu mới đây, lại cảm thấy stress nhiều hơn ở nơi làm việc so với những người có mức lương thấp hơn, bằng cấp ít hơn.

  Để đo mức độ stress trong những ngày đi làm, các nhà nghiên cứu từ Đại học bang Pennsylvania đã phát cho 122 nhân viên đang sống ở thành phố Palm Pilots một thiết bị cầm tay để mang theo đến nơi làm việc. Vài lần trong ngày, thiết bị này sẽ phát ra tín hiệu yêu cầu họ đánh giá mức độ stress và mức độ hạnh phúc mà họ cảm thấy lúc đó.

Mục đích của việc này là đo mức độ stress ngay tại một thời điểm nào đó, chứ không phải chờ đến cuối ngày mới hỏi, lúc đó các yếu tố khác như việc đi lại hoặc những việc phải làm với gia đình có thể ảnh hưởng và làm thay đổi mức độ stress.

Kết quả là những người có thu nhập và trình độ học vấn cao hơn cảm thấy stress nhiều hơn 28% và cảm thấy ít hạnh phúc hơn 8,3% so với những người có mức thu nhập và trình độ học vấn thấp hơn.

Ngoài việc lúc nào cũng cảm thấy bị stress và không thấy hạnh phúc, những người có thu nhập cao (tức những người kiếm được ít nhất 100.000 USD/năm) cũng gặp nhiều vấn đề hơn trong việc đáp ứng đòi hỏi của công việc mà họ đang làm.

“Những người có thu nhập cao và nói rằng bị stress nhiều hơn có thể là những người có nhiều quyền lực hơn hoặc phải chịu trách nhiệm ra quyết định nhiều hơn người khác”, giáo sư xã hội học Scott Schieman từ Đại học Toronto cho biết. “Khi bạn phải ra quyết định nhiều hơn, mức độ stress cũng vì thế mà tăng thêm”.

Kết quả của nghiên cứu này tất nhiên không có nghĩa là những người có thu nhập thấp thì ít cảm thấy stress hơn. Rõ ràng là những công việc không được trả lương cao có thể tạo ra mọi loại vấn đề cho họ, và cái dễ thấy nhất là họ phải chật vật khi thanh toán các loại hóa đơn hàng tháng. Tuy nhiên họ có thể bỏ hết những mối phiền toái này sau lưng khi đi làm. Một nghiên cứu vào năm 2014 cho biết những người có thu nhập thấp thường cảm thấy ở nhà bị stress nhiều hơn so với đi làm, trái ngược hẳn với cảm nhận của những người có thu nhập cao.

Và trong khi những người có trình độ học vấn cao hơn cho thấy có rất nhiều điều khiến họ cảm thấy bị stress nhẹ (như bị muộn họp), thì những người có bằng cấp ít hơn lại chỉ đưa ra một vài nguyên nhân khiến họ bị stress nặng (như bị đuổi việc chẳng hạn).

Stress và hạnh phúc đều là những cảm xúc khá chủ quan, người ta thể hiện cảm xúc của mình và đối mặt với stress theo nhiều cách khác nhau. Liệu có phải những người có địa vị xã hội cao hơn dễ dàng cảm thấy phật lòng và muốn than thở hơn khi mọi sự không theo ý mình?

Để trả lời câu hỏi này cần phải có thêm nhiều nghiên cứu sâu hơn, nhưng nghiên cứu nêu trên cũng hé mở đôi chút: Ngoài việc phải trả lời những câu hỏi về stress, những người tham gia nghiên cứu cũng nộp mẫu nước bọt của mình để các nhà khoa học đo mức độ của loại hormone liên quan đến stress là cortisol – và mức độ cortisol không cho thấy những người có thu nhập cao lại phải cảm thấy stress đến thế!

Đinh Vân