Thời bây giờ, tậu được con “môbi biết đi” xem như mình đã thò một giò vào thế giới "kỹ thuật số" hiện đại, tự dưng thành văn minh ra phết, nên chỉ có "thằng" nào "hâm hấp cám lợn" mới không nuôi "dế"!

  Thế nhưng văn minh chưa chắc đi cùng văn hóa, lắm anh chí thú chăn nuôi "dế" thành ra quẳng bố nó cái lịch sự văn hóa tối thiểu vào sọt rác, chỉ biết mỗi "ta và môbi", trở thành trò cười cho cả thiên hạ? "Điên" nhất trong các trò linh tinh trên "dế" là khoản nhạc chuông. Gọi là nhạc, nhưng bây giờ ai mà xài cái gì có chút giai điệu thì cứ gọi là "củ chuối", có khi nguyên cả buồng chuối cũng nên.

Thành ra các mạng di động đua nhau "sáng tạo ra lắm kiểu nhạc chuông "độc". Một anh làm tiếp thị rất khoái cài đặt nhạc chuông cho mỗi khách hàng ruột là một kiểu "dị" khác nhau, khi thì "Má ơi có anh hàng xóm gọi nề! ", hoặc "Anh Chà ơi, có người gọi điện! ", rồi còi báo động, tiếng thằn lằn rượt nhau… Vô phúc hôm nào anh nọ “người di động, điện thoại cố định” thì cả phòng được dịp nghe réo điếc đặc cả tai?

Có anh nọ đang bàn việc với đối tác ở quán cà phê thì bỗng dưng nghe “tiếng nước dội… cầu” ầm ầm gần bên cứ như đang ngồi "hành sự" trong toa- lét, hãi hùng hơn là âm thanh mất vệ sinh đó phát ra từ em gái thơm tho bên kia! Hay trong một đám ma, các sư thầy đang chăm chú nhắm mắt gõ mõ tụng kinh thì bỗng dưng có tiếng the thé gào lên từ túi quần một anh bụng phệ đang đứng thắp hương: “Im lặng, để đại ca nghe điện thoại coi!”, làm các thầy hoang mang cực độ…

Hoặc giả anh nào đấy đang “diễn” hoạt cảnh "Anh muốn sống trên em trọn đời. . . " để vuốt giận vợ mà điện thoại lại eo éo sát bên "Anh ơi, mấy con gà nó gọi anh kìa . . . " thì chết chắc với "gấu mẹ" ? Chỉ riêng cái khoản "Alô, tôi nghe!" cũng lắm trò nhộn ra phết? Không khí phòng họp đang rất căng thẳng, tới đoạn "Xin mời các anh chị cho ý kiến" thì bỗng dưng một giọng rè rè cất lên: "Tao nè, thằng mọi kia! Hôm qua mày đi với con ngựa nào?", cứ như phim hài?

Có khi "Alô" cho một người quen thì đầu dây bên kia chả thấy ừ hử gì, chỉ nghe mỗi tiếng nhai sòng sọc, chem chép cứ như có cả cái chuồng lợn bên tai. "Alô" khản cả cổ thì mới nghe tiếng nói nghẽn nghẹt khó khăn thoát ra từ một cái mồm đầy thức ăn: "T. đây! ". Trả lời xong thì cụt hứng vì lại phải ngóng T. nuốt đánh "ực" một phát, "ợ" rồn rột, cười khùng khục với người bên cạnh đang cùng dự tiệc, rồi mới: "Gì đấy?" với mình, rõ chán! Không hiếm người thoải mái "Alô" trong phòng vệ sinh, và rất khoan khoái thông báo cho người nói chuyện với mình về tình trạng hiện tại: "H. hả, tớ đang... róc rách một tí, có gì hả? ". Với đà này, khi nhân loại phát minh ra thế hệ mô di động truyền cả mùi ngay tại "hiện trường" thì chết dở cái lỗ mũi khối người gọi điện? Chuyện “giao lưu” vì nhầm số trên "dế" cũng như tấu hài. Có anh vừa sáng sớm đã bị một bà "alô" dựng dậy để chửi cả tràng vì cái tội không giao báo đúng giờ. Nói "Bà nhầm số rồi!" thì chả được xin lỗi mà bà nọ còn "khuyến mãi" thêm: "Đồ vô duyên!"

Oan nghiệt nhất là những cuộc gọi lúc 2 - 3 giờ sáng, mắt nhắm mắt mở bấm "nhận" thì đầu máy bên kia một giọng rất láo: "Thằng nào đấy?", mình vừa nói "Nhầm máy... " thì thằng nọ "Mẹ khỉ nhà nó!" vào tai mình một phát rồi cúp máy! Nói về "sở thích cá nhân" của người xài "dế" thì rất… lung linh! Ở cơ quan kia có cô nàng cực thích cho con "quí tộc nhạc số" của mình gào thét rốc riếc dã man trong WC để lấy… cảm hứng cho việc “ấy”. Nhạc ồn ào vậy, với cô thì hẳn nhiên là thông thoáng rồi, nhưng với những người khác đang lâm vào "ngõ cụt" thì cực kỳ… mất tập trung? Khu tập thể nọ lại có một em gái, mỗi lần "alô" cho bồ tèo thì nhất nhất phải tót lên ban-công vừa "phi ngựa" vừa trò chuyện. Em thì xinh, lại hay "hồn nhiên" chơi váy ngắn, thành thử các anh bên dưới tha hồ rửa mắt. Của đáng tội, em bày tỏ tình yêu hơi bị nồng nhiệt, lúc thì la làng la xóm như heo bị chọc tiết, lúc thì bô bô như cái loa phóng thanh đâu ngõ? Thành thử diễn biến cuộc tình của em ra sao các cụ hưu trí gần đó đều có thể tóm lược vanh vách…

Lại có chị đứng giữa cả dây xếp hàng chờ tính tiền trong siêu thị mà vẫn xoen xoét "alô" tuyên truyền "sức khoẻ sinh sản", cứ "trứng già", "trứng non", "nghẹt vòi", "hở vòi"… hàng chục phút trong sự khó chịu của mọi người… Đặc biệt, khi "dế" vào hội trường lớn trong các buổi báo cáo thời sự, lớp tại chức… thì cứ gọi là vui như chợ chồm hổm: Mọi người thi nhau đưa "gia súc gia cầm", các thứ "quà quê", bán vào tai mọi người: Góc ngoài chó ăng ẳng, góc trong gà cục tác, xó trên mèo gào váng, xó dưới lợn eng éc, đầu này "Bánh giò bánh chưng đây" đầu nọ thì "Ve chai đồng nát sắt vụn bán không...". Thi thoảng lại điểm xuyết thêm tiếng người gào khóc thê thảm hay cười sằng sặc như lên cơn điên… Trong những dịp thế này, "dế" trở thành công cụ để các anh rách việc "giao lưu văn hóa". Mặc cho giảng viên sùi bọt mép "tụng" ở trên, các anh ở dưới tha hồ khoe từ "hàng cấm" (hình ảnh, đoạn phim mát mẻ trong máy) cho tới "dế" xịn, sôi nổi còn hơn cả thảo luận tổ?

Cứ tưởng chỉ có học viên là "ô-la " xô bồ, nhưng cũng có thầy đang giảng bài vẫn "alô" tỉnh như ruồi trước mặt học viên, đôi khi đến dăm bảy phút, vì trước đó đã vứt một câu "Xin lỗi" chiếu lệ cho cả lớp rồi! Chuyện văn hóa "dế" còn dài, chỉ xin được mở ngoặc một cái: Nuôi "dế" nhưng cũng phải dạy "dế", đừng vì muốn chứng tỏ "dế" mình là nhất, mình là "của lạ" mà tự biến mình thành người thừa thãi hiện đại mà. . . khan hiếm văn hóa?

Nguyễn Phương Thảo/NXB Văn nghệ